محافظ وسایل برقی

جهت دیدن نقشه مدار در ابعاد بزرگتر بر روی آن کلیک کنید!

توضیح مدار

این مدار در مقابل نوسانات برق شهر از لوازم الکتریکی همچون یخچال محافظت میکند . تقویت کننده عملیاتی IC LM324 (IC2) بصورت مقایسه کننده ولتاژ استفاده شده است . این IC از چهار تقویت کننده عملیاتی تشکیل شده ، که فقط از دو تقویت کننده عملیاتی آن (N1 , N2) در این مدار استفاده شده است.
تغذیه رگوله نشده به مجموعه سری مقاومت های R1,R2و VR1 متصل شده. و همان تغذیه به یک دیود زنر 6.8 ولتی (ZD1) از طریق مقاومت R3 وصل شده است .
VR1 را بطوری تنظیم کنید که برای ولتاژ نرمال 180 الی 240 ولت ، ولتاژ در پایه مثبت (پین 3) تقویت کننده عملیاتی N1 کمتر از 6.8 ولت باشد. در نتیجه خروجی تقویت کننده عملیاتی صفر خواهد بود و ترانزیستور T1 خاموش می ماند. رله ، که به کلکتور T1 متصل است ، نیز تغذیه نخواهد شد . در نتیجه تغذیه AC به وسیله برقی از طریق تیغه نرمال بسته رله اعمال خواهد شد ، در طی عملکرد عادی برق قطع نمی شود .
زمانیکه برق شهر از 240 ولت افزایش می یابد ، ولتاژ ترمینال مثبت (پین 3) تقویت کننده عملیاتی N1 افزایش پیدا می کند .مقدار ولتاژ در ترمینال منفی بعلت وجود دیود زنر 6.8 ولت خواهد ماند ، خروجی تقویت بالا خواهد رفت که باعث راه اندازی ترانزیستور T1 و رله تغذیه می شود. ودر نتیجه ، تغذیه AC قطع و وسیله برقی خاموش میگردد . بنابراین وسیله برقی در مقابل خطر اضافه ولتاژ محافظت میگردد .
حال اجازه دهید به بررسی عملکرد مدار در زمانهای افت ولتاژ بپردازیم. زمانیکه ولتاژ زیر 180 ولت برسد ، ولتاژ ترمینال منفی (پین 6) تقویت کننده عملیاتی N2 کمتر از ولتاژ در ترمینال مثبت (6ولت) خواهد شد. بتابراین خروجی تقویت کننده عملیاتی N2 زیاد می شود و رله را بوسیله ترانزیستور T1 فعال میکند. تغذیه AC قطع شده و وسیله الکتریکی خاموش میشود . بنابراین وسیله برقی در مقابل افت ولتاژ محافظت می کند .سیم بندی IC1 برای یک تغذیه 12 ولت تثبیت شده است.
پس رله در دو حالت فعال می گردد : نخست ، اگر در پین 3 از IC2 در بالاتر 6.8 ولت است ، و دوم ، اگر ولتاژ در پین 6 IC2 کمتر از 6 ولت باشد .سطوح ولتاژ بالا و پائین توسط بترتیب VR1,VR2 قابل تنظیم است .